Medea: Dinsdag 3 mei Zoetermeer Stadstheater

In Zoetermeer snijden we na de maaltijd van aardappelkroketjes, vis, gemengde groenten en salade een appelvlaai aan van Jonathan. Hij is vandaag jarig. Af en toe komt hij uit Groningen om Medea in te leiden bij het publiek. Ik had een lachende verjaarsfoto van Jonathan, maar die heb ik per ongeluk gewist, samen met andere foto's van de artiestenfoyer in Zoetermeer.

Als Medea zegt Malou elke voorstelling tegen Kreon: "Probeer iets nieuws", als ze hem wil laten afzien van zijn voornemen om haar en haar kinderen het land uit te zetten. In Zoetermeer verzint Malou als Medea zelf iets nieuws. Voor ze met de pannenkoeken begint, maakt ze haar riem los en gooit ze haar gele regenjas van zich af. Ze staat nu in haar zwarte lingerie achter het vuur. Dit heeft ze niet eerder gedaan. Maar het lijkt alsof het helemaal zo hoort. Het wegwerpen van de jas en de lingerie verhogen de attentie op het bereiden van de giftige pannenkoeken. Voor het licht is het iets minder spectaculair als Medea zonder gele jas het poedersuiker strooit op de pannenkoeken. Maar Joshua zal je daarover niet horen. Tijdens de voorstelling zit hij midden in de zaal achter zijn computer waarmee hij het licht regelt. Alles ligt vast in een elektronisch schema. Het licht heeft een belangrijke rol in Medea. Zo wordt de zaal pas aan het eind van de beginspeech van Kreon, geleidelijk aan donker. Als Kreon klaar is en naar zijn bureau op het achterpodium loopt, zakken de acht ijslampen heel langzaam naar beneden. Dat is goed te zien aan de mensen in de zaal, die hoofd en ogen omhoog richten. De scene wordt ondersteund met muziek. Ik sta dan links op het podium, klaar om de eerste nieuwstekst te lezen, als ik vol in het licht sta van de ijslamp, die ze voor het gemak gedoopt hebben tot 'Noralylamp'. Zo'n benaming is er ook nog steeds voor een lamp in de Amsterdamse Stadsschouwburg. Erfenisje van de voorstelling 'Hemel boven Berlijn', toen André Joosten iets soortgelijks had bedacht om mij in het licht te zetten.

Wanneer de schaduw van de neerzakkende lampen over het publiek glijdt in de voorste rijen van de zaal, weet ik dat het eind van de muziek nadert; het teken dat ik kan beginnen met de nieuwsberichten. .

Het licht laat ook van zich spreken als Maartje als Glauke in haar witte bruidsjurk het lied Nantes zingt en Jesus op de catwalk onheil voorspelt met zijn hakken. Het regelen van het licht is precisiewerk, net als het regelen van het geluid en de bediening van de trekkenwand. In de 15 jaar die Joshua al bij het NNT zit, heeft hij alles al gedaan. Maar zijn liefde ligt bij het licht. Het eerst wat hij na afloop van de voorstelling dan ook doet is het opbergen van zijn computer. Als die veilig en wel in de tas zit, loopt hij het toneel op om in omgekeerde volgorde de ijsblokken aan te pakken. Een uur voor de voorstelling tilt hij samen met Kiek stuk voor stuk de 30 kilo zware ijsblokken uit de vrieskist om ze op hun plaats te hangen. Dat gaat niet zomaar. Er zijn twee lampen met twee ijsblokken op elkaar. De andere zes hebben er één. De ijsblokken worden steeds twee keer gebruikt. Dat betekent dat ze op de tweede dag in hetzelfde frame moeten worden teruggehangen. Aan de deuk in het ijs zien Kiek en Joshua of ze te maken hebben met "de onderste van een tweetje" of met de "bovenste van een tweetje". In Delft hebben Kiek en Joshua speciale thermohandschoenen gekocht om het ijs aan te pakken. Na afloop ruimen ze het ijs weer op. Als het al twee keer is gebruikt wordt het weggegooid, zo niet dan gaan het terug in de vrieskist.

Het ijs is het allermooist op de tweede dag. Dan is het vol grillige lijnen en schitterende sterren. Joshua kan er lang naar kijken. Het is vandaag zijn dag. Joshua-dag.